Uciążliwe dolegliwości ze strony odbytu najczęściej związane są z występowaniem różnorodnych objawów choroby guzków krwawniczych, zwanych hemoroidami. Guzki krwawnicze to poszerzone żyły odbytu lub odbytnicy, które występują u każdego człowieka jako anatomiczne struktury naczyniowe położone w kanale odbytu. Bywają jednak bardzo często przyczyną różnych objawów chorobowych, do których zalicza się: krwawienie z odbytu, świąd w odbycie, wypadanie guzków krwawniczych i ból związany z tworzeniem się w nich zakrzepów. Żylaki odbytu powstają z poszerzonych splotów żył okołoodbytniczych.
Choroba hemoroidalna jest najpowszechniej występującym schorzeniem proktologicznym u człowieka, dotyka co drugiego Polaka i dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn. Z wiekiem się nasila i w grupie wiekowej powyżej 65 roku życia dotyczy 60-65% populacji. Większość pacjentów uważa schorzenia okolicy odbytu za bardzo wstydliwe. Dlatego rzadko zgłaszają się do chirurgów-proktologów, starając się leczyć domowymi sposobami lub szukając dostępnych w aptekach leków bez recepty. Dopiero nasilające się cierpienie zmusza ich do zasięgnięcia porady lekarskiej i wdrożenia optymalnego leczenia.
W Regionalnym Centrum Zdrowia stosujemy małoinwazyjne metody zabiegowe polecane w aktualnych wytycznych Amerykańskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego.
- Metoda Barona (tzw. "gumkowanie"). Przy użyciu anoskopu wprowadza się do odbytu aparat zasysający żylak i na podstawę żylaka zakłada się małą gumkę. Doprowadza to do "zaschnięcia" żylaka w ciągu 2-3 tygodni.
- Metoda Barrona + kriochirurgia - to uzupełnienie metody Barrona o zamrożenie podwiązanego guzka krwawniczego do temperatury ok. -120 stopni C używając specjalnej sondy kriochirurgicznej. Zastosowanie kriochirurgii po ligacji (zawiązaniu) hemoroidu poza działaniem przeciwbólowym powoduje, że "blizenka" po odpadniętym hemoroidzie jest elastyczna jak zdrowa tkanka i nie ma skłonności do krwawienia.
- Skleroterapia. Metoda polega na wstrzyknięciu do żylaka płynu doprowadzającego do jego zwłóknienia w ciągu kilku tygodni.
- Laserowe usuwanie hemoroidów
Wspólnym celem powyższych metod jest: zmniejszenie dopływu krwi do guzka hemoroidalnego, częściowa obliteracja (zamknięcie) naczyń splotu hemoroidalnego, oraz wytworzenie blizenki łącznotkankowej, która przytwierdza śluzówkę hemoroidu do podłoża, zapobiegając jego przemieszczaniu się ku dołowi i wypadaniu.
Podstawowe znaczenie w rozpoznaniu żylaków odbytu ma prawidłowo zebrany wywiad z chorym. Dlatego zanim nasz lekarz (dr n. med. Marek Rodzeń, lek. med. Jacek Grabias) podejmiemy decyzję o zabiegu ocenia stopień nasilenia hemoroidów. Badanie lekarskie przeprowadzane w naszym ośrodku uzupełniają nowoczesne metody diagnostyczne, np. badanie ultrasonograficzne (USG Dopplera) oraz rektoskopia. Po przeprowadzonym badaniu lekarz zadecyduje, jakie środki zastosować w Państwa przypadku do leczenia hemoroidów (dieta, stosowanie leków, skleroterapia - ostrzykiwanie żył, założenie gumek, zamrażanie hemoroidów, laserowe leczenie hemoroidów, czy też leczenie operacyjne). Często w leczeniu guzków krwawniczych odbytu stosuje się wiele metod równocześnie, w zależności od stopnia zaawansowania choroby.
W celu oceny stopnia zaawansowania choroby oraz różnicowania żylaków odbytu z innymi chorobami kanału odbytu, odbytnicy i jelita grubego, konieczne jest wykonanie badań endoskopowych (wziernikowania). W ramach pracowni endoskopowej wykonujemy rektoskopię, która służy do wziernikowania odbytnicy (łac. rectum). Wziernik posiada długość 20 cm. Jest to podstawowe badanie, które wykonuje się u chorych zgłaszających się z krwawieniem „świeżą krwią” z żylaków odbytu. Badanie pozwala wykluczyć inne przyczyny krwawienia z odbytu, położone głębiej, w odbytnicy (rak odbytnicy, polipy lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego). Badanie pozwala również na ocenę żylaków odbytu i miejsca ich krwawienia. Trwa około 10-15 minut. Co prawda większość chorych w trakcie rektoskopii odczuwa dyskomfort lub ból w podbrzuszu. Dolegliwości ustępują jednak zaraz po zakończeniu badania.
Leczenie hemoroidów może być zachowawcze, czyli objawowe, lub tzw. instrumentalne, czyli zabiegowe małoinwazyjne, oraz typowo chirurgiczne. Wybór metody zależy od dolegliwości oraz uzależniony jest od wyniku wspomnianych badań oraz przeprowadzonej diagnostyki. Metody instrumentalne są stosowane w l, II, III, a czasami w IV stopniu zaawansowania choroby hemoroidalnej.
- I stopnia: guzki krwawnicze obecne jedynie w obrębie kanału odbytu, widoczne w anoskopii, nie wypadają poza odbyt; częstym i jedynym objawem choroby są krwawienia lub świąd,
- II stopnia: guzki krwawnicze uwypuklają się na zewnątrz podczas parcia, ale samoistnie powracają,
- III stopnia: guzki krwawnicze uwypuklają się podczas parcia, ale wymagają ręcznego odprowadzenia,
- IV stopnia: nieodprowadzalne guzki krwawnicze, które przez cały czas pozostają na zewnątrz.
Dla naszych pacjentów największe znaczenie ma jednak fakt, że przy prawidłowym stosowaniu opisanych wyżej technik przez naszych chirurgów są one zazwyczaj bezbolesne i umożliwiają w ponad 90% zabiegów powrót do pracy następnego dnia.
